Aanbod voor voedingssector en bakkerijen
In het voorjaar van 2022 deed Alimento een inforonde bij de 10 Externe Diensten voor Preventie en Bescherming op het Werk. We vroegen hen om een vragenlijst in te vullen over hun aanbod en we hadden met elk van hen een online gesprek over hun dienstverlening samen met vertegenwoordigers van werkgeversorganisaties Fevia en de Belgische Confederatie B.B.C.I. (Broodbakkerij, Banketbakkerij, Chocoladebewerking, Ijsbereiding).
Bedoeling van deze bevraging is om de dienstverlening van EDPBW toegankelijker te maken voor voedingsbedrijven en bakkerijen. De voedingsindustrie bestaat voor 96% uit kmo’s en veel bakkerijen zijn micro-ondernemingen. Dit vergt een specifieke aanpak van het preventiebeleid. Met tarieven, opdrachten en een basisdienstverlening die vastgelegd zijn in een wettelijk kader focussen wij bij de weergave van het aanbod van de EDPBW op dat tikkeltje meer, op de expertise in de sector en op goede praktijkervaringen.
Wat is een EDPBW?
Als werkgever in België ben je verplicht om goed te zorgen voor je werknemers en aan preventie te doen. Hiervoor kan je beroep doen op een Interne Dienst voor Preventie en Bescherming op het Werk (IDPBW) en op een Externe Dienst voor Preventie en Bescherming op het Werk (EDPBW). De interne dienst is meestal te beperkt om alle preventietaken te kunnen opnemen. Elke werkgever moet zich daarom verplicht aansluiten bij een EDPBW van zodra er 1 werknemer in dienst is.
Wat doet een EDPBW?
De EDPBW heeft twee opdrachten, namelijk medisch toezicht en risicobeheersing. Aan het hoofd van de afdeling medisch toezicht staat een arbeidsarts, bijgestaan door één of meerdere verpleegkundigen. De afdeling risicobeheersing staat in voor arbeidsveiligheid, gezondheid, ergonomie, arbeidshygiëne en psychosociale aspecten op het werk (geweld, stress, pesterijen, grensoverschrijdend gedrag ...). De afdeling risicobeheersing wordt geleid door een ingenieur die een aanvullende opleiding voor preventieadviseur niveau I heeft gevolgd.
Wat betaal je ervoor als bedrijf?
De aansluiting en dienstverlening van een EDPBW hebben een kostenplaatje. Omdat het om een verplichte aansluiting gaat, zijn de tarieven én het aanbod dat er tegenover staat door de overheid vastgelegd. Hoeveel een werkgever moet betalen, hangt af van:
- het aantal werknemers in het bedrijf
- de hoofdactiviteit van het bedrijf (= NACE code) en de daaruit voortvloeiende risico’s
- het opleidingsniveau van de preventieadviseur in het bedrijf
Nadat een bedrijf de wettelijk vastgelegde bijdragen betaald heeft, kan het beroep doen op het basisaanbod van de EDPBW. De inhoud van het basisaanbod is eveneens door de overheid geregeld. Maakt een werkgever gebruik van een extra dienstverlening (= een dienst die niet tot het basisaanbod behoort) dan betaalt hij hiervoor een factuur. Met andere woorden: de wettelijke bijdragen geven recht op een vastgelegd basispakket. Voor extra dienstverlening moet bijbetaald worden.
Wat moet je er als bedrijf voor krijgen?
Wanneer je als micro-onderneming (minder dan of 5 werknemers) of als KMO (minder dan 200 werknemers) via het forfaitair systeem (zie onder) aansluit bij een EDPBW heb je recht op onderstaande 12 basisprestaties van de externe preventiedienst.
- Toewijzing vaste contactpersoon en een bedrijfsbezoek (onderzoek werkposten)
- Gemotiveerd beleidsadvies over het preventiebeleid in het bedrijf
- Risicoanalyse: actief meewerken aan het opstarten, uitvoeren en updaten van de risicoanalyse
- Het voorstellen van preventiemaatregelen op basis van de risicoanalyse
- Het gezondheidstoezicht organiseren: alle verplichte of wettelijke medische onderzoeken
- Voedingswaren: meewerken aan de opleidingen over voedselhygiëne en aan de risicoanalyse contact met voedingswaren
- Verlenen van bijstand bij ernstige arbeidsongevallen (max 5u binnen het forfait)
- Kennisneming, inzagerecht in het gezondheidsdossier (≤ 5 werkdagen)
- Psychosociale risico’s: psychosociale interventies bij individuele vragen (tot bekendmaking identiteit verzoeker)
- Online inventaris van de uitgevoerde prestaties beschikbaar stellen
- Beeldschermwerk: analyse, bevraging, voorstellen van preventiemaatregelen
- Deelnemen aan de vergadering van het Comité voor Preventie en Bescherming op het werk (CPBW) indien aanwezig
Wanneer je als grote onderneming (meer dan 200 werknemers) aansluit bij een EDPBW met het budgettair systeem van preventie-eenheden (zie onder) dan mag je de PE’en aanwenden voor alle soorten welzijnsdienstverlening die door de EDPBW wordt aangeboden, mits je de juiste volgorde van preventieve acties respecteert. De meeste externe diensten bieden ook opleidingen aan, ze doen metingen of ze leveren expertise en advies in het kader van welzijn en preventie.
Preventie via forfaitaire of budgettaire betaling
Bedrijven met minder dan 200 werknemers die geen preventieadviseur van niveau I of II hebben, betalen jaarlijks een forfaitaire bijdrage per werknemer aan een EDPBW. De bedrijven ontvangen hiervoor het basispakket met 12 diensten. Kmo’s en microbedrijven maken voor hun preventiebeleid gebruik van het aanbod van de EDPBW via het forfaitair systeem.
De grotere bedrijven die wel een preventieadviseur van niveau I of II in dienst hebben, zijn niet gebonden aan het basispakket. Zij hebben meer keuzevrijheid in het besteden van het preventiebudget. Zij betalen ook een bepaald bedrag per werknemer, afhankelijk van de risico’s die de bedrijfsactiviteit met zich meebrengt, maar het totaal preventiebudget (= dit is het aantal werknemers maal de bijdrage per werknemer) wordt omgezet in preventie-eenheden (PE’en).
Op dit moment is 1PE gelijk aan € 183,51.
Het werken met PE’en geeft uw onderneming de vrijheid om ze vrij te besteden. Enkel de volgorde van de preventieactiviteiten ligt prioritair vast:
- preventieve handelingen in het kader van het gezondheidstoezicht
- het inzagerecht in het gezondheidsdossier
- opdrachten van de preventieadviseur psychosociale aspecten (tenzij er een interne preventieadviseur psychosociale aspecten is)
De resterende PE’en kunnen vrij besteed worden aan opleidingen, metingen of advies in het kader van welzijn, veiligheid en gezondheid.
De grote(re) bedrijven maken vrij gebruik van het aanbod van de EDPBW via de inzet van preventie-eenheden. De kostprijs van de dienstverlening waarop beroep gedaan wordt, is afhankelijk van het type preventieadviseur er zal ingezet worden. De PE’en worden vermenigvuldigd met een wegingscoëfficiënt per type preventieadviseur (vb. preventieadviseur arbeidsarts wordt ingezet: weging PE maal coëfficiënt 1,25; preventieadviseur ergonomie wordt ingezet: weging PE maal 1; preventieadviseur psychosociale aspecten weging PE maal 1, etc).
