Theorie is één ding. Maar hoe kan je medewerkers hier praktisch mee laten kennismaken? Daar worstelen organisaties wel eens mee. Want zoals het zo vaak gaat bij mensen: geloven doen ze pas als ze het zelf zien. En enkel door het zelf te ervaren, krijg je een duidelijk beeld en kan je er zelf mee aan de slag. Werkblokken van Flanders Synergy biedt hierop een antwoord. Met dit simulatiespel kan je aan den lijve ondervinden hoe innovatieve arbeidsorganisatie werkt. En vooral, wat het oplevert.
Binnen het innovatielab heeft Werkblokken al volop zijn ingang gevonden bij de deelnemende organisaties. Vandemoortele Izegem zag er onmiddellijk brood in en gebruikte het simulatiespel om innovatieve arbeidsorganisatie te introduceren bij haar mensen.
In Izegem produceren de 240 medewerkers van de Vandemoortele-site vijf dagen op zeven maar liefst 350 recepturen. Het bedrijf startte eerder al met een leanproject, maar toch was er nog vooruitgang mogelijk. Hoe kan de werkvloer nog meer betrokken worden in de verbeterde werking? De bedrijfsleiding schreef zich in voor het volledige traject van het innovatielab.
Op 12 januari werd de fabriek een dag stilgelegd in kader van een opleidingsdag. Honderdzestig werknemers uit alle niveaus werden tot goede samenwerking uitgedaagd via het simulatiespel Werkblokken. Aan de hand van dit spel zagen ze welke impact arbeidsorganisatie heeft op het gedrag en welzijn van medewerkers, en op de performantie van een organisatie. Geen theoretische uiteenzetting dus, maar samen werken in een spel waarbij meteen voelbaar is wat een verschil in arbeidsorganisatie kan betekenen.
Met de blokjes spelen
In team moesten de deelnemers – van operatoren tot managers – met blokjes kleine voertuigen in elkaar boksen, op bestelling. Klinkt simpel, maar dat geknutsel omvatte heel wat componenten en toepassingen … net als bij een echte productielijn. Bovendien werd men geconfronteerd met onverwachte extra orders, zodat er makkelijk iets fout kon lopen. Samen moesten ze dit efficiënt oplossen. Doel van deze opdracht is om bij mensen het besef te laten groeien dat samenwerking de sleutel is, en dat die samenwerking naargelang de context beter of minder goed verloopt.
Om hen dit aan den lijve te laten ondervinden, werden de deelnemers ingedeeld in een bedrijf met een traditionele hiërarchische aanpak en een bedrijf met twee autonome teams. Het traditionele bedrijf werkte in aparte afdelingen met onder meer een aparte kwaliteitscontrole, logistiek en assembly. Hier kwam frustratie al snel om de hoek kijken. Sommigen hadden veel te weinig om handen, anderen veel te veel. Ondanks de goodwill van iedereen was het rendement laag en werd de deadline niet gehaald.
De deelnemers in de teamsetting daarentegen kregen veel autonomie en regelmogelijkheden. Gaandeweg droeg iedereen bij deze aanpak zijn steentje bij. Er stond een echt multidisciplinair team op dat getriggerd werd om resultaten te behalen.
Meer regelcapaciteit: minder stress
In de praktijk zien we inderdaad dat frustraties en productiefouten vaak te wijten zijn aan de alsmaar kortere batches. Productiebedrijven moeten meer en meer productvariaties uitwerken en produceren. Meer complexiteit dus, wat de druk verhoogt en de kans op fouten doet stijgen. Vaak zitten werknemers echter vast in een te rigide opgedeelde structuur, waarbij men nauwelijks of geen regelmogelijkheden heeft. Het gevolg: geen zicht op het geheel, te weinig impact, fouten, onvermogen om die op te lossen … en stress!
Vandemoortele leerde aan de hand van Werkblokken dat je als werkgever best veel mag vragen van je mensen, op voorwaarde dat je ze voldoende vat geeft op hun werk. Werk werkbaarder maken dus. Werknemers in uitdagende jobs kunnen ontegensprekelijk meer aan, verzetten meer werk en blijven gemotiveerd. Kortom, Werkblokken doet je aan den lijve ondervinden dat innovatieve arbeidsorganisatie loont.
Dubbel zo productief door betere samenwerking
Ook een andere deelnemer van het innovatielab, sauzenfabrikant Delino, houdt enkel goede ervaringen over aan Werkblokken. “Ik vond het spel enorm leerrijk maar ook confronterend. We stelden vast dat we ons in hokjes aan het organiseren waren, en dat het ook anders kan. Dat we medewerkers op een andere manier kunnen laten samenwerken.”, vertelt Stefanie Denys van Delino.
Het effect van het spel blijft ook nawerken in de latere fase van het echte herontwerp. “In onze herontwerpoefening blijkt ook interessant om eens terug te verwijzen naar het spel. Het spel kan je in die zin gemakkelijk vertalen naar je eigen productieproces, en op die manier kan je toekomstige scenario’s beter objectiveren en gaan afwegen. Het helpt ons uit onze comfortzone stappen en nieuwe dingen te proberen.”
Het 'Innovatielab: anders organiseren'
Tijdens vier praktische sessies buigen de deelnemende bedrijven zich over acht sleutelelementen. Elk bedrijf wordt een opdracht toegewezen waarvoor ze eerst het probleem moeten analyseren en vervolgens een actieplan moeten opstellen.
- schrijf hier je bedrijf in voor het 'Innovatielab: anders organiseren'
- alles over slimme arbeidsorganisatie op www.andersorganiseren.be
- volg een gratis webinar over het innovatielab
- een financiële tussenkomst is mogelijk via de organisatiescan van Alimento
- bestel het boek “Samen op smaak gebracht. Over het organiseren van arbeid in voedingsfabrieken van de toekomst” van Eeckelaert en De Craecker.
- Werkblokken is een project van Flanders Synergy. Meer informatie vind je op www.werkblokken.be.
